در این مقاله قصد داریم به بررسی خواص تخم کتان برای سلامتی، لاغری و کاهش وزن و نیز پوست بپردازیم. هر چند موضوع مقاله حاضر، خواص تخم کتان است و همه مطالب در ارتباط با این موضوع است، اما از آنجایی که ممکن است بسیاری از خوانندگان مقاله برای اولین بار با مفهوم تخم کتان که به آن بذر کتان یا دانه کتان نیز گفته می شود، مواجه شده باشند، در بخش نخست، به معرفی تخم کتان می پردازیم. پس از آن ۹ خاصیت تخم کتان برای سلامتی مطرح شده، و بعد آن به تاثیر و خواص تخم کتان برای لاغری و کاهش وزن می پردازیم. در بخش چهارم مقاله شما را با ۳ مورد از خواص تخم کتان برای پوست و مو و رفع چین و چروک پوست آشنا می کنیم، امید مطالب ارائه شده مورد پسند شما قرار گیرد. با نوآورد در ادامه این مقاله همراه شوید.
لطفا پس از مطالعه این مطلب، مقاله عوارض و مضرات تخم کتان را نیز مطالعه نمایید.
تخم کتان چیست؟
تخم کتان همانگونه از نامش بر می آید تخم گیاه کتان است، کتان از ۳۰۰۰ سال پیش بابل کشت می شده است. تخم کتان دارای دو گونه کلی می باشد، که عبارتند از تخم کتان قهوه ای و تخم کتان زرد یا طلایی. بیشترین انواع بذر کتان که از این دو گونه کلی به وجود آمده اند دارای ارزش غذایی یا ویژگی های تغذیه ای مشابهی می باشند و در تعداد اسیدهای چرب زنجیره کوتاه با هم برابر هستند. از دانه های کتان روغنی گیاهی استخراج می شود، که به روغن بذر کتان معروف است.
تخم کتان چیست؟
بذر کتان یا دانه کتان، دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است به گونه ای که مصرف ۱۰۰ گرم از آن بیش از ۱۹ درصد از نیاز بدن ما به پروتئین، فیبرهای غذایی، برخی از ویتامین های گروه B و مواد معدنی را تامین می کند. به خصوص باید بر این نکته تاکید نمود که مصرف این میزان تخم کتان، بیش از ۹۰ درصد از نیاز بدن انسان به تیامین (یکی از ویتامین های گروه B)، منیزیم و فسفر را تامین می کند. در خصوص میزان کالری بذر کتان باید گفت که مصرف ۱۰۰ گرم تخم کتان دارای ۵۳۴ کالری انرژی می باشد، که در مقایسه با بیشتر مواد غذایی میزان بسیار بالایی است.
در هر ۱۰۰ گرم از تخم کتان ۴۲ گرم چربی وجود دارد که این میزان چربی شامل، ۲۳ گرم اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ گرم اسیدهای چرب امگا ۶ می باشد.
خواص تخم کتان
خواص تخم کتان در پیشگیری از سرطان
در خصوص تاثیرات مثبت یا منفی مصرف تخم کتان در پیشگیری یا بروز سرطان سینه و درمان بیماری یا تشدید آن مطالب ضد و نقیض بسیاری توسط مراجع معتبر سلامت در جهان منتشر شده است، در زیر نظر دو مورد از این مراجع علمی توسط نوآورد ترجمه و منتشر شده است:
وب سایت معتبر WebMD در خصوص تاثیرات جانبی مصرف تخم کتان اشاره می کند که:
از آنجایی که تخم کتان ممکن است عملکردی شبیه به هورمون استروژن داشته باشد، لذا این نگرانی وجود دارد که مصرف دانه کتان در افراد مبتلا به بیماری های مرتبط با هورمون ها، سبب تشدید بیماری گردد. برخی از این بیماری ها عبارتند از سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان، اندومتریوز و فیبرهای رحمی. با این حال برخی از تحقیقات اولیه آزمایشگاهی و مطالعات بر روی جانوران در خصوص مصرف دانه کتان نشان می دهد که ممکن است [بر خلاف آنچه در بالا گفته شد] مصرف این ماده با استروژن مقابله نموده و در برابر سرطان های وابسته به هورمون، از بدن محافظت نمایند. به هر روی، تا زمانی که تحقیقات بیشتری در این خصوص صورت گیرد، در صورت که به بیماری های با منشا هورمونی مبتلا هستید، از مصرف بی رویه تخم کتان بپرهیزید.
از سوی دیگر وب سایت دکتر مرکولا که از جمله شناخته شده ترین و معتبرین وب سایت ها در حوزه سلامت در ایالت متحده و جهان می باشد، در زمینه تاثیر مصرف تخم کتان در پیشگیری و کمک به درمان سرطان سینه مطالب زیر را عنوان کرده است:
تخم کتان سرشار از فیتواستروژن می باشد. فیتواستروژن یک ماده مغذی گیاهی است که به هورمون استروژن تولید شده در بدن زنان شباهت هایی دارد. تحقیقات بسیاری نشان داده است که نه تنها مصرف تخم کتان، بیش از هر ماده غذایی دیگری، از بروز سرطان سینه پیشگیری می کند، بلکه حتی می تواند در کوچک شدن اندازه تومورهای سینه موثر باشد.
تاثیرات مصرف تخم کتان در مقابله (پیشگیری و کمک به درمان) سرطان سینه را می توان به این صورت خلاصه نمود:
مصرف تخم کتان میزان تولید و ترشح استروژن را در بدن کاهش می دهد.
تخم کتان سبب افزایش تولید نوعی از استروژن «خوب» می شود که دارای خاصیت محافظت کنندگی می باشد.
میزان سه عامل متفاوت مرتبط با رشد سرطان سینه را کاهش می دهد.
چرخه قاعدگی را طولانی تر می کند.
از چسبیدن استروژون های محیطی به بافت پستان جلوگیری می کند.
از بافت پستان در برابر تاثیرات مخرب مواد سمی محیطی محافظت می کند.
مسدود نمودن آنزیم آروماتاز، شبیه به نحوه عملکرد داروی آریمیدکس (Arimidex)
مسدود نمودن گیرنده استروژن، شبیه به نحوه عملکرد داروی تاموکسیفن (Tamoxifen)
مقاله مرتبط: خواص خاکشیر – ۱۰ خاصیت خاکشیر برای سلامتی
به طور کلی در خصوص مصرف تخم کتان و تاثیر آن بر سرطان سینه می تواند به سه مورد زیر اشاره نمود:
استروژن گیاهی، هر چند به آن استروژن گفته می شود، اما در واقع با استروژن تولید شده در بدن بسیار متفاوت است.
مطالعات بسیار زیادی نشان داده است که خوردن غذاهایی که از لحاظ «استروژن های گیاهی» غنی هستند، تاثیر قابل توجهی در مقابله با بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان سینه دارد.
محافظ از بدن در برابر سرطان سینه یا افزایش شانس خود در مقابله با این بیماری چیزی نیست که از طریق ایجاد «یک» تغییر در رژیم غذایی یا سبک زندگی ایجاد شود، بلکه حاصل و نتیجه تمامی اجزای برنامه غذایی و شیوه زندگی ماست.
تذکر: همانگونه که در بالا اشاره شده دکتر مرکولا مصرف تخم کتان را هم در پیشگیری از سرطان سینه مفید و موثر می داند و هم در کمک به درمان آن. WebMD در خصوص اینکه آیا افرادی که قبلا به سرطان سینه یا دیگر سرطان های مرتبط با مسائل هورمونی دچار بوده اند می توانند تخم کتان مصرف کنند یا خیر توضیحی نداده است و به همین دلیل نمی توان در این خصوص با قاطعیت اظهار نظر نمود.
خواص تخم کتان در پشیگیری از پوکی استخوان
تخم کتان از پوکی استخوان و تحلیل رفتن بافت استخوانی جلوگیری می‌کند. تحقیقاتی که بر روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شد، حاکی از به تأخیر افتادن تحلیل استخوانی در موش‌های آزمایشگاهی بود که با تخم کتان تغذیه شده بودند و این امر به سبب وجود اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در تخم کتان می‌باشد.
تاثیر مصرف دانه کتان در کاهش فشار خون و جلوگیری از بیماری های قلبی
تحقیقات بسیاری نشان داده است امگا ۳ موجود در دانه های کتان از طریق مکانیسم هایی مانند اقدامات ضد التهابی و تنظیم نمودن ضربان قلب، به بهبود سیستم قلبی عروقی کمک می کند. یکی از مهم ترین خواص تخم کتان، کاهش فشار خون می باشد. از این رو احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد. همچنین رژیم غذایی حاوی دانه های کتان از سخت شدن و گرفتگی شریان ها جلوگیری می کند و از این رو موجب حفظ سلامتی قلب می شود. امگا-۳ نقش بسزایی در تنظیم ریتم قلب دارد و در درمان آریتمی (ضربان قلب نامنظم) و نارسایی قلبی مفید است. پژوهشگران دانشگاه هاروارد مصرف روزانه ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری دانه کتان را به بیماران قلبی یا آنهایی که زمینه ابتلا به ناراحتی های قلبی دارند، توصیه می کنند.
خواص تخم کتان در پیشگیری از دیابت
خواص تخم کتان در پیشگیری از دیابت
پژوهش های صورت گرفته توسط دانشمندان کانادایی نشان می دهد که مصرف دانه‌ی کتان احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را به میزان ۸۰ درصد کاهش می‌دهد. محققان در حال تحقیق بیشتر در این خصوص هستند. توصیه می‌کنیم روزانه یک تا دو قاشق چای‌خوری دانه‌ی کتان آسیاب شده به غذاهای خود اضافه نمایید.
همچنین برخی تحقیقات صورت گرفته نشان داده است مصرف روزانه تخم کتان به دلیل دارا بودن لیگنان، به میزان متوسطی سبب بهبود قند خون می گردد. به علاوه تخم کتان قدرت آنتی اکسیدانی بالایی داشته و می‌تواند با استرس اکسیداتیو – عامل ابتلا به دیابت – مقابله نماید.
خواص تخم کتان در کاهش کلسترول خون
وجود امگا ۳ برای تنظیم کلسترول خون لازم است. این اسیدهای چرب میزان کلسترول خوب خون را افزایش می‌دهند و حالت ارتجاعی رگ‌های خونی و جریان خون را بالا می‌برند. دانه کتان یکی از مفید ترین منابع امگا-۳ به شمار می رود. مصرف تخم کتان موجب کاهش سطح کلسترول با چربی بد در خون می شود. محققان معتقدند گنجاندن دانه کتان در برنامه غذایی روزانه افراد بزرگسال می تواند شانس ابتلا به گرفتگی عروق یا آترواسکلروز را در آنها تا ۷۵ درصد کاهش بدهد. محققان با تحقیقی که روی بیش از ۱۰۰ خانم یائسه انجام دادند، به این نتیجه رسیدند درصد ابتلا به بیماری پرفشاری خون و ناراحتی های قلبی در خانم هایی که به مدت یک سال، روزی ۴ قاشق غذاخوری دانه کتان خام مصرف می کردند، بسیار پایین و ناچیز بود.
مقاله مرتبط: خواص عصاره مارچوبه (آسپاراگوس)
دانه کتان برای درمان یبوست
دانه کتان سرشار از فیبرهای محلول و نامحلول بوده و به همین علت یک ماده ملین بوده و دفع را راحت می‌کند. اگر دچار یبوست مزمن هستید به سراغ دانه‌ی کتان بروید. بدین منظور یک قاشق چای‌خوری دانه‌ی کتان را به مدت یک شب در یک لیوان آب خیس کرده و فردای آن آب را به همراه دانه‌ها بنوشید. یا این که ۲۰ گرم دانه‌ی خشک را با یک لیتر آب و به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و محلول را صاف کنید. صبح و شب بعد از غذا یک فنجان از این جوشانده میل کنید. توجه داشته باشید تأثیر دانه‌ی کتان تقریباً بعد از ۳ روز خود را نشان می‌دهد.
خواص تخم کتان در پیشگیری از گرگرفتگی در زنان
خواص تخم کتان در پیشگیری از گرگرفتگی در زنان
گنجاندن تخم کتان در برنامه غذایی خود و مصرف منظم آن، می‌تواند احتمال ابتلا به گر گرفتگی در دوران یائسگی در زنان را کاهش دهد. تخم کتان حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ گیاهی (مفید برای پوست) و فیتواستروژن است و برای همین یکی از بهترین مواد غذایی مورد نیاز زنان است. تخم کتان سرشار از لیگنان های گیاهی است و به همین دلیل می تواند سوخت و ساز و استفاده از استروژن را کنترل کرده و به این ترتیب علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، تعریق و خشکی واژن را کاهش دهد. می توانید تخم کتان آسیاب شده را خریداری نموده و به غذاها، ماست و انواع سالاد و غیره افزوده و میل کنید.
نتایج پژوهشی در این زمینه نشان می دهد که تخم کتان می تواند از گرگرفتگی در زنان یائسه پیشگیری کرده و همچنین تاثیرات خوبی برروی سلامت عمومی آنها نیز داشته باشد. تحقیقات نشان می دهد که روزانه ۴۰ گرم تخم کتان مانند «هورمونی درمان» برای بهبود گرگرفتگی و عرق کردن های شبانه مفید بوده و همچنین برای بهبود یبوست نیز مفید است.
تخم کتان برای درمان التهابات پوستی
تخم کتان ( بذر کتان )، منبعی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ ها و امگا ۶ محسوب می شود و به همین علت در تسکین التهاب پوستی موثر بوده، می تواند از آن به عنوان یکی ماده ضد التهاب بهره جست. تأثیر این اسیدهای چرب در بهبود بافت ها، بهبود جای زخم و جوش و تسکین سطح پوست مثال زدنی است. اگر دچار التهاب پوستی هستید دانه‌ی کتان را امتحان کنید؛ برای این کار مقداری آب را به بذر کتان آسیب شده اضافه نمایید تا به شکل خمیر مانند در آید. این خمیر را با حرارت خیلی ملایم گرم کرده و با ضخامت یک سانتی متر روی یک گاز یا پارچه‌ی تمیز پهن کنید. این مرهم را هر روز دو تا ۳ مرتبه روی نقاط ملتهب پوست خود قرار دهید.
خواص تخم کتان در درمان نفخ شکم
همانگونه که در قسمت های دیگر نیز اشاره شده است، تخم کتان دارای میزان زیادی فیبر محلول و نا محلول است که به خوبی می تواند به هضم غذا در معده کمک کند و نفخ شکم را از بین ببرد. برای اینکه از این اثر تخم کتان بهره مند شوید دانه کتان را پودر نموده و در نمک پاش بریزید و به همراه غذا، مانند یک ادویه کمی از آن را روی غذای خود بپاشید. بسیاری از افراد از تخم کتان بیشتر در ماست، شیر، سالاد استفاده می نمایند.
خواص تخم کتان برای لاغری
خواص تخم کتان برای لاغری
تخم کتان برای لاغری و کاهش وزن
همانگونه که در بالا ذکر شده، تخم کتان سرشار از چربی های سالم امگا ۳ و امگا ۶ و فیبرهای غذایی می باشد، خوردن دانه کتان باعث ایجاد احساس سیری در انسان شده سبب می گردد تا کالری کمتری مصرف نماییم و منجر به کاهش وزن می شود. در واقع تاثیر مصرف تخم کتان در کاهش وزن نیز از همین ویژگی آن نشات می گیرد. اگر می خواهید لاغر شوید و به دنبال روشی کم دردسر می گردید و نمی خواهید از رژیم های سفت و سخت لاغری استفاده کنید، که در بیشتر موارد هم در بلند مدت، نتیجه مطلوبی در بر ندارند، می توانید از تخم کتان استفاده کنید. برای این منظور دو متد زیر به شما توصیه می شود.
روش اول لاغری با تخم کتان: اگر ۳۰ دقیقه قبل از خوردن غذا، یک قاشق پودر تخم کتان [را همراه با آب فراوان] میل کنید، احساس سیری به شما دست داده و نمی توانید زیاد غذا بخورید و بدین طریق دریافت چربی ها و کالری ها از طریق وعده های روزانه کمتر خواهد شد و به مرور موجب کاهش وزن و کاهش چربی های انباشته شده در بدن می گردد.
روش دوم لاغری با تخم کتان: اگر از تخم کتان در هنگام خوردن غذا استفاده کنید باعث می شود فرایند هضم غذا کندتر شده، و غذا مدت بیشتری در معده بماند و به صورت آهسته آهسته و به تدریج وارد روده کوچک شود و این موجب می شود که سطح انسولین پایدار شده و اشتها کاهش یابد.
مقاله مرتبط: خواص نخود – ۸ خاصیت نخود برای سلامتی
دمنوش تخم کتان برای لاغری
علاوه بر آنچه در بالا در خصوص خواص تخم کتان برای کاهش وزن بیان شد، در اینجا می خواهیم شما را با دمنوش تخم کتان آشنا سازیم، که می تواند در کاهش وزن و لاغر شدن به شما کمک نماید. در اصطلاح طب سنتی، تخم کتان دارای طبع گرم و خشکی بوده و می توانید صبح، هنگام صبحانه از آن استفاده کنید. دمنوش تخم کتان می تواند به شدت در افزایش سوخت و ساز بدن موثر باشد. همچنین این دمنوش اشتها را کاهش می دهد بنابراین غذا و کالری کمتری مصرف خواهد کرد.
طرز تهیه دمنوش تخم کتان برای لاغری: یک قاشق پودر تخم کتان را در قوری ریخته و آب با دمای ۷۰ یا ۸۰ درجه به آن اضافه کرده و اجازه دهید به مدت ۳۰ دقیقه دم بکشد. سپس آن را از صافی عبور داده و نوش جان کنید.
مصرف تخم کتان در دوران شیردهی
در این خصوص به مقاله عوارض و مضرات تخم کتان مراجعه فرمایید.
خواص تخم کتان برای پوست
خواص تخم کتان برای پوست و مو
آلفا لینولئیک اسید موجود در بذر کتان یکی از مفیدترین چربی ها برای سلامت پوست و مو می باشد. همچنین وجود ویتامین های گروه B در تخم کتان، از خشکی پوست جلوگیری نموده و در بهبود و رفع جوش و آکنه، روزاسه و اگزما موثر است. خوردن تخم کتان در هیدارته نمودن بدن نیز تاثیر دارد و یک مرطوب کننده طبیعی به شمار می رود. اگر می خواهید پوست و مو و ناخن سالم داشته باشید، توصیه می شود ۲ قاشق غذا خوری دانه کتان یا ۱ قاشق غذا خوری روغن تخم کتان به غذاهای روزانه ی خود اضافه کنید. همچنین می توانید از تخم کتان به صورت موضعی بر روی پوست نیز استفاده کنید.
خواص تخم کتان برای پوست
تخم کتان برای رفع چین و چروک صورت
تخم کتان سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ می باشد. امگا ۳ در درمان و رفع لکه های قهوه‌ای پوست – که بر اثر افزایش سن – ایجاد می شود، موثر است. همچنین از آن برای رفع چین و چروک های ریز پوست صورت نیز می توان بهره گرفت. در پژوهشی از داوطلبان خواسته شده روزانه تنها نصف قاشق چای‌خوری تخم کتان بخورند و بعد از ۶ هفته پوست آنها تازه‌تر و باطراوت‌تر شد (انگار که آبرسانی شده‌باشد) و به‌طور قابل ملاحظه‌ای نیز التهابات و قرمزی‌های پوستی آنها نیز کاهش یافت. اسیدهای چرب امگا ۳ واکنش بدن را نسبت به عوامل التهاب‌زا فرو می‌نشاند، همچنین سبب جذب آب را جذب به سلول‌های پوستی می شود تا چروک‌ها را کاهش دهد و پوست را با طراوت‌تر می‌کند. می‌توانید برای بهره‌مند شدن از خواص بذر کتان و اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در آن، می توانید بر روی سبزیجات و سالاد پودر تخم کتان بپاشید.
خواص تخم کتان در جوان سازی پوست
این ماده غذایی دارای مقادیر زیادی استروژن گیاهی است. فیتواستروژن موجود در بذر کتان هم دارای خواص شبه استروژنی است و هم به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کند. آنتی اکسیدان ها سبب حفاظت سلول از آسیب رادیکال های آزاد می شوند. همچنین بذر کتان به ایجاد تعادل هورمون استروژن و پروژسترون در بدن کمک کرده و نمی گذارد که آکنه به پوست صورت آسیب رساند. بهترین روش خوردن بذر کتان نیز اضافه کردن آن به سالاد یا ماست است.
تذکر: همان گون که در بخش دیگری از این مقاله نیز اشاره شد، مصرف فیتواستروژن‌ها برای زنانی که به سرطان سینه مبتلا بوده و یا هستند و زنانی که سابقه‌ی فامیلی این بیماری را دارند توصیه نمی‌شود. این افراد باید قبل از مصرف این قبیل مواد غذایی با پزشک معالج خود مشورت کنند.
پایان
مقاله ای که از نظرتان گذشت، تلاشی بوده در جهت معرفی و آشنا ساختن شما با خواص تخم کتان، در این مقاله ۱۳ مورد از خواص تخم کتان از جمله خواص تخم کتان برای لاغری و کاهش وزن، فواید تخم کتان برای پوست و مو و نیز مواردی دیگر همچون تاثیر بذر کتان در پیشگیری از دیابت، کاهش کلسترول خون پرداخته است. امید است مطالب ارائه شده را پسندیده و آن را سودمند بدانید. لطفا نظرات خود را درباره این مقاله، از جنبه های مختلف، با ما در میان بگذارید.