یکی ازمعضلات گسترده اجتماعی، ابتلا به بیماری دیابت است که روز به‌روز به تعداد بیماران مبتلا به آن افزوده می‌شود؛ بنابر این درمان دیابت می تواند به یکی ازمهمترین دغدغه های پزشکی تبدیل گردد.بیماریی که به علت سابغه خانوادگی، تغذیه غلط و عدم تحرک دامنگیر افراد گردیده، می توان با تصحیح نوع تغذیه و رعایت رژیم غذایی و داشتن تحرک کافی ، تا حد بسیار زیادی از عوارض جانبی و عواقب آن پیشگیری کرد.
دیابت چیست؟
بیماری دیابت یک نوع اختلال متابولیک و سوخت و سازی است که در آن بدن توانایی تولید انسولین را از دست می دهد یا مقاومت در برابر انسولین بوجود آمده و سرعت و توانایی در استفاده و سوخت و ساز کامل گلوکز کاهش می یابد. بنابر این میزان قند خون افزایش یافته با افزایش قند در دراز مدت عوارض میکروواسکولار دیابت یا تخریب رگ های بسیار ریز در بدن ایجاد می شوند که می توانند اعضای مختلف بدن همچون کلیه، چشم و اعصاب و قلب را درگیر کنند. همین موضوع باعث می شود که درمان دیابت از اهم موضوعات پزشکی قرار بگیرد.
سالها قبل دیابت به معنی مرگ زود هنگام بود. کمترین عارضه آن می توانست از دست دادن، دست و پا و بینایی و کلیه ها باشد. امروزه با پیشرفت های زیاد و جدید پزشکی و تکنولوژی گامهای بلندی در درمان دیابت برداشته شده است.
انواع دیابت:
۱- دیابت نوع ۱
۲- دیابت نوع ۲
۳- دیابت حاملگی
۴- دیابت همراه با بیماری‌های دیگر
دیابت نوع ۱
دیابت نوع یک که به دیابت نوجوانان و دیابت وابسته به انسولین نیز شناخته شده است، یک اختلال سوخت و سازی (متابولیک) در بدن است در این نوع دیابت، تخریب سلول‌های بتا در پانکراس منجر به نقص تولید انسولین می‌شود؛ پانکراس (لوزالمعده) میزان کمی انسولین ترشح میکند و یا اصلا انسولین ترشح نمی کند. علل متعددی از جمله عوامل ژنتیکی، سابقه خانوادگی و آلوده شدن به ویروس هایی خاص باعث بروز این بیماری می گردد با اینکه دیابت نوع یک معمولا در کودکی و نوجوانی رخ می دهد، اما امکان ابتلا بزرگسالان نیز به این بیماری وجود دارد وسبب ایجاد علایم و مشکلات بسیاری از جمله خستگی می شود. و در ادامه روش های درمان دیابت را خواهیم گفت
درمان دیابت نوع ۱
دیابت نوع یک قابل پیشگیری نیست، درمان قطعی و خاصی هم برای آن وجود ندارد و اقدامات انسولین درمانی بدین جهت صورت می گیرد که گلوگز خون به دقت کنترل شود و کمک کند تا میزان قند خون تا حد ممکن به حد طبیعی برسد؛ که معمولا یا از طریق تزریق زیر پوستی یا از طریق پمپ انسولین به فرد تجویز می گردد. با کنترل قند خون و رساندن آن به حد طبیعی از بسیاری از مشکلاتی که سایر افراد دیابتی با آن مواجهند، پیشگیری به عمل خواهد آمد.
علایم دیابت نوع ۲
دیابت نوع دومی تواند تا مدتها بطور خاموش در بدن بیمار وجود داشته باشد و افراد مبتلا تا سالها از این بیماری بی اطلاع باشند. از نشانه های آن می توان به:
تشنگی فراوان؛
عفونتهای بی شمار؛
مشکل بینایی؛
عدم و دیرکرد بهبودی زخمها؛
بی حسی و خواب رفتن دست و پا؛
تکرر ادرار؛
وغیره نام برد.
درصد شیوع این بیماری در زنان بیش از مردان است؛ بخصوص زنانی که سابقه قبلی دیابت بارداری دارند، مستعد ابتلا به این بیماری هستند.
درمان دیابت نوع۲
محققان معتقدند که می‌توان دیابت نوع دو را از طریق کاهش کالری مصرفی، ورزش و کنترل گلوکز، به طور کامل درمان کرد.
دیابت حاملگی
دیابت حاملگی برای اولین بار در طول حاملگی تشخیص داده می شود. حدود ۳ تا ۵ درصد خانم‌های باردار، به خصوص در اواخر دوران حاملگی، به دیابت مبتلا می‌شوند. این نوع دیابت معمولاً گذراست و بعد از اتمام حاملگی درمان دیابت خود به خود انجام می شود و معمولاً سابقه خانوادگی در ابتلا به آن نقش دارد. اگر چه بعد از زایمان و به دنیا آمدن نوزاد، دیابت از بین می رود اما ممکن است خانم‌های مبتلا به دیابت حاملگی بعداً در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار بگیرند. کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها و محدود کردن دریافت قندهای خالص و افزایش تعداد وعده‌های غذا و کاهش حجم وعده‌ها از جمله عوامل بهبود بخش می‌باشند.
دیابت با علل متفرقه:
از علل متفرقه ی دیابت می توان به بعضی از بیماریها مانند: تالاسمی، بیماری‌های لوزالمعده، بیماری‌های غدد درون‌ریز و همچنین جراحی، داروها (مثل کورتیکواستروئیدها)، سوء تغذیه و عفونت اشاره کرد.به همین منظور است که باید دنبال بهترین و قوی ترین روش درمان دیابت بود
درمان سنتی دیابت
در کتاب قانون ابوعلی‌سینا مطرح شده است که تمام امراض قابل درمان هستند(درمان دیابت) و فقط مرگ است که چاره ندارد چرا که باب مذاکره با سلول همیشه باز است و سلول یا در حال حیات است یا ممات بنابراین در حال حیات قابل مذاکره و در حال ممات سلول پاسخگو نیست.
دیابت نیز که یک اعتصاب سلولی است در صورت مذاکره با سلول قابل درمان است؛ در همین زمینه مطالعاتی انجام شده که نشان می‌دهد با تعادل مزاجی، این بیماری با طب سنتی قابل درمان است.
دیابت در خانمها از نوع دیابت سرد است و در مردان هم بیشتر از سردی است و در کمی از آنان ناشی از گرمی است.
اخلاط بدن می توانند درمانگر خوبی برای بیماریها باشند. بلغم در تن رسوب کرده، یخ می بندد و سودا می شود، همچنین زمانی که صفرا می سوزد تبدیل به سودا می شود.
پانکراس در اثر کمی صفرا سودایی می شود و انسولین ترشح نمی گردد، این سودای ناشی از بلغم بیشتر در اندام انتهایی بدن رسوب می کند و بخاطر نبودن گرما (صفرا) در آن قسمت زخم بوجود می آید. اگربتوان با تدابیر مزاجی صفرا را به آن قسمت رساند، درمان دیابت صورت خواهد گرفت
دیابت سرد:
این نوع دیابت در زنان و افراد چاق و سفید بیشتر دیده می شود و با استرس پدید می آید
این افراد مستعد افت قند هستند و علاقه زیادی به شیرینی دارند. با افت قند خونشان، عصبانی می شوند و تمایل به گرمی دارند. برای درمان دیابت این گروه ، باید صفرا را بالا برد؛ همچنین خوردن عسل ناشتا و شبانگاه، سرکنگبین، گزنه، زنجبیل و شنبلیله پیشنهاد می شود.
دیابت گرم:
دیابت گرم در افرادی دیده می شود که در دَمَشان گرمی باشد و نه گرمی صفرا، که معمولاً در افراد دموی و در مردها به وجود می آید. وقتی قند پایین بیاید بیمار دچار سستی، بی حالی، بی قراری و بی حوصلگی شدید می شود.
برای درمان دیابت این گروه ، سرکه و حجامت (۱۴ روز سرکه یا سرکنگبین بخورد و بعد حجامت بکند) و میوه بِه سین (به را در سرکه بپزید و له کنید و شب و صبح یک قاشق بخورید) توصیه می شود.
چند نمونه از داروهای سنتی:
– سقمونیا ، هل و سنبل‌الطیب و شقاقل و شاخه درخت بلسان و دانه بلسان و نارمشک و سلیخه پوست کنده و مصطکی و عاقرقرحا و دارچین از هرکدام دو مثقال (نه گرم)، همه آسیاب شود و همه الک شود به‌جز سقمونیا (سقمونیا فقط آسیاب شود و الک نشود) سپس همه باهم مخلوط شود و هشتاد و پنج مثقال شکر سجستان را در ظرف قرار داده و با حرارت ملایم آن را آب کنند و این داروهای آماده‌شده را با آن مخلوط کنند و به آن عسل کف گرفته‌شده اضافه کنند و آن را در یک ظرف شیشه‌ای یا کوزه سبز قرار دهند.این می تواند باعث درمان دیابت شود
– ترکیب دو مثقال اسفرزه و آسیاب شده دو مثقال تخم شنبلیله و یک مثقال از تخم هویج (زردک)، تخم ترب و سنبل الطیب؛ با هر وعده غذایی یک قاشق مربا خوری میل شود.
-جو بعنوان تنظیم کننده قند بسیار موثر است و باید در تمامی وعده های غذایی استفاده شود.
– شنبلیله
– کلاه بادمجان را بجوشانند و آبش را بخورند – با این روش قند ۶۰۰ به زیر ۱۰۰ می رسد.
– مصرف آب کدو
این روش ها می تواند باعث کنترل یا درمان دیابت شود
درمان گیاهی دیابت
استفاده از گیاهان دارویی برای درمان بیماریها(درمان دیابت) به دورانی بازمی‌گردد که هنوز پزشکی مدرن و کارکرد‌های مولکولی و سلولی کشف نشده بودند؛ لذا هرچند استفاده از گیاهان دارویی قدمت طولانی در درمان بیماریها دارد اما هنوز تا پذیرفته شدن آن در طب مدرن و استفاده از خواص گیاهان دارویی در جریان اصلی پزشکی فاصله است با این وجود پزشکی سنتی و استفاده از گیاهان دارویی همچنان جذابیت زیادی برای مردم دارد
در گذشته برای برطرف کردن بسیاری از عوارض دیابت از گیاهان دارویی گوناگون استفاده می‌کردند. مثلا ابن‌سینا به وسیله سبزی‌ها و میوه‌های سردی بخش و سرد مزاج این بیماری را درمان می کرد. البته این خوراکی‌ها نباید ادرار‌آور می بودند. به اعتقاد ابن‌سینا، فرد مبتلا به این بیماری باید در مکان‌های سردسیر و مرطوب زندگی کند.
عمده‌ترین ترکیبات گیاهی که در طول تاریخ برای درمان دیابت استفاده شده است؛ همچون شنبلیله، هندوانه تلخ، جینسینگ آسیایی، سیر، دارچین و نیز گزنه از چه تیره‌ای بوده‌اند.
بوقنان: گیاه بوقناق یا زول گیاهان خارداری هستند که در فارسی به نام باباخازن از آن یاد شده است عرق بوقناق بر غدد فوق کلیه اثر مفید و موثر دارد و در همکاری با کبد مفید برای افزایش انسولین و فعال کردن لوزالمعده و کاهش قند خون و درمان دیابت اثر شگفت آوری دارد.
شنبلیله: تخم شنبلیله حاوی مواد مؤثری است که باعث کاهش قند و حتی چربی خون می‌شود. مصرف ۱۵ تا ۵۰ گرم پودر دانه شنبلیله خیسانده در آب باعث کاهش قند خون ناشتا و بعد از غذا و همینطور باعث کاهش چربی خون می شود. به علت طعم تلخ این پودر دربعضی از کشورها آن را به صورت قرص تولید کرده‌اند.نخم شنبلیله می تواند باعث کنترل یا درمان دیابت شود
هندوانه ابوجهل: هندوانه ابوجهل که در بعضی مناطق به آن خربزه روباه نیز گفته می‌شود در طب سنتی از جمله گیاهان درمانی کاهش قند خون محسوب می‌شود. میوه این گیاه دارای گلوکوزید قابل تبلوری با طعم بسیارتلخ به نام کولوسنتین است؛ اگر هیدرولیز شود، گلوکز و ماده ای به نام کولوسنتتین می دهد که می تواند باعث کنترل یا درمان دیابت شود.
گیاه گالگا، گیاهی است که از آن به عنوان یک گیاه مدر، معرق، تب‌بر و ضدتشنج همچنین افزایش شیر مادران استفاده می‌شود. یکی از خواص مهم این گیاه، کاهش دادن قندخون افراد دیابتی است. این گیاه به صورت قرص در داروخانه‌ها عرضه می‌گردد.که می توانید برای درمان دیابت از گیاه گالکا استفاده کنید.
خار مریم: خار مریم اصالتا بومی منطقه مدیترانه است. در طب سنتی این گیاه دارویی موجب افزایش حساسیت سلول ها به انسولین و کاهش قندخون می شود و تا حدی در کاهش چربی خون نیز موثر است.
زنجبیل: زنجبیل گیاهی فوق‌العاده ای برای درمان دیابت است. مصرف روزانه ۳ گرم از این ادویه به تنظیم کلسترول، کنترل قند و وزن افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می کند. مصرف زنجبیل زیاد برای افرادی که از فشارخون بالا رنج می برند توصیه نمی شود
زردچوبه: زردچوبه ادویه ای است که به کاهش قند خون کمک می کند. همچنین ماده ی ضدالتهاب و حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی است که برای سلامت قلب و کاهش وزن مفید است. نتایج بررسی ها نشان می دهند که زردچوبه برای افرادی که از اختلالات مربوط به کلیه ها رنج می برند نیز مفید است و همین طور می تواند باعث درمان دیابت شود
دارچین: مصرف دارچین همراه با غذا، التهابات را التیام بخشیده و در نتیجه‌ی کاهش کلسترول و افزایش سوخت و ساز بدن،درمان دیابت و منجر به کاهش وزن می‌شود. البته پختن دارچین فواید آن را خنثی میکند. بنابراین برای سوختن قند بهتر است به صورت پودر و خام استفاده شود.
زیره‌ی سبز: زیره‌ی سبز نوعی ادویه از خانواده‌ی جعفریست زیره، قند خون و کلسترول را کاهش می‌دهد. همچنین تاثیری مثبتی بر بیماری‌های مزمن ناشی از دیابت دارد.
گل قاصدک: برگ‌های سبز و تیره‌ی گل قاصدک بدن را مملو از موادی میکند که فشار خون را کاهش، کبد را درمان و ادرار را افزایش می‌دهند و بدین ترتیب، قاصدک به کاهش وزن کمک میکند، که برای اکثر دیابتی‌ها سودمند است.
شوید: شوید درحال حاضر به عنوان گیاهی موثر در درمان دیابت شناخته شده است. محققان ۷۰ ماده شیمیایی مختلف را در شوید که به مبارزه با دیابت کمک میکند ذکر کرده اند.
بیل‌بری: بیل‌بری نوع اروپایی بلوبری است. آنتی‌سیانین درون بیل بری با دیابت مبارزه میکند، همچنین تقویت‌کننده‌ی قلب و کاهش دهنده‌ی چربی خون و التهابات نیز می باشد.
رازیانه: هم سبزی و هم دانه‌ی رازیانه شامل ترکیباتی شیمیایی است که برای درمان دیابت توصیه می شود. آنتول، یکی از مواد شیمیایی گیاهی موجود در رازیانه است که مانع از عوامل التهابی در بدن می‌شود و با سرطان مبارزه میکند. اسانس‌های آن به شکل کپسول نیز در دسترس است.
سیر: سیر برای عملکرد قلب مفید است و از ابتلا به سرطان پیشگیری میکند، بالاترین خاصیت ضدالتهابی را دارد و سرکوب کننده‌‌ی دیابت یا درمان دیابت می باشد.
چای سبز: مصرف روزانه دو تا سه فنجان دم کرده چای سبز نیز تاثیر مفیدی در کاهش قند خون دارد.
گزنه: گزنه یکی از بهترین داروهای کاهش دهندۀ قند خون است و خونساز است.
ریحان: ریحان، به طور خاص قند خون را کاهش میکند.
خیار تلخ، برگ گیاه قره قاط، برگ درخت گردو، برگ درخت زیتون، سماق، عدس، انار، کدوتنبل، جو و عناب، حنظل، سیاه‌دانه، عدس کوهی، گل انار، آلوئه‌ورا، و گلپوره، ریشه بابا آدم، ریشه قاصدک، سیب زمینی ترشی، آب شلغم خام، ترب مغز بادام، فندق، گردو، کدوی خام، کدوی آب پز شده، عناب، آب غوره، آلو، پیاز، موسیر، آب نارنج، هویج، سیب زمینی ترشی، پیازچه، فلفل سبز، کنگر، کلم، سبزیجات خام، شاهی، جعفری، اسفناج، شنبلیله،کاهو، کرفس، آلوئه ورا، لوبیا سبز، نخود فرنگی… از گیاهان دارویی بوده که در درمان دیابت مفید می باشند.
بیشتر مواد موثر گیاهان یاد شده تاثیر تحریک ترشح انسولین یا اثر تقویتی در میزان تاثیر انسولین را دارند و هنوز ماده گیاهی‌ای به دست نیامده است که نقش کامل انسولین را بازی کند و بیشتر آنها برای دیابت نوع یک موثر هستند. اما گزلین ماده موثری که از گیاه گزنه بدست آمده است کارکردی کاملا شبه انسولین دارد که می تواند برای درمان دیابت موثر باشد.
درمان دیابت با بامیه
با میه گیاهیست دارای گل های بزرگی که در نهایت به گیاه سبزغلاف مانند پر از دانه ای تبدیل می شود. طعم آن ملایم است و غلاف و دانه های آن خوراکی می باشند. از دیدگاه طب سنتی بامیه سرد و تراست و مصرف آن برای افراد گرم‌مزاج مفید است؛ همچنین دربرطرف کردن بلغم، صفرا و سودا تاثیرگذار است. برگ ها و میوه ی بامیه، برای کاهش درد، به عنوان مرطوب کننده، درمان کننده ی اختلالات ادراری و کاهش دردها،درمان دیابت و خطرات زایمان استفاده می شده است.
در سال ۲۰۰۵ دانشمندان میریستین موجود در بامیه رابه موشهای صحرایی مبتلا به دیابت تزریق کردند، این درمان سبب افزایش جذب قند توسط ماهیچه های موش ها و کاهش قند خون آنها گردید. همچنین بر اساس مطالعات اخیر، بامیه علایم انواع دیابت که شامل دیابت نوع ۱، نوع ۲ و دیابت بارداری است، را کاهش می دهد. و می تواند در درمان دیابت موثر واقع شود.
فیبر موجود در بامیه به حفظ قندخون کمک میکند. همچنین سرعت جذب قند را کاهش می‌دهد، پس می تواند برای درمان دیابت بسیار مفید باشد. این سبزی سرشار از مواد مغذی با ارزشی مانند ویتامین‌های A، C و گروه B ازجمله اسیدفولیک، ۵B، ۲B، ۶B و عناصری ازقبیل منگنز، کبالت، کلسیم، فسفر، پتاسیم، فیبر غذایی و ماده لزج است و همینطور بامیه فاقد چربی های اشباع یا کلسترول است و غنی از آنتی اکسیدان می باشد؛ بنابراین اثرات مثبت فراوانی بر سلامت انسان می‌گذارد. بامیه را می توان به صورت مربا، ترشی، شور و کنسرو مصرف کرد. همچنین افرادی که دیابت دارند، می‌توانند هرشب یک بامیه الی دو بامیه را از وسط دو نیم کرده و داخل لیوان آب قرار دهند و صبح مایع ژله ای درون لیوان مانند را ناشتا، نیم ساعت قبل از صبحانه با شکم خالی میل نمایند.
به نظر می رسد بامیه جذب متفورمین را متوقف کرده و تأثیر متفورمین را کاهش می دهد بنابراین نباید بامیه همزمان با خوردن متفورمین مصرف شود.در نظر داشته باشید، بامیه حاوی مقادیر زیادی اگزالات است و این ماده می تواند خطر سنگ کلیه را در افرادی که مستعد سنگ های کلیوی هستند، افزایش دهد.